Jednemu z moich klientów będącym przewoźnikiem przydarzyła się następująca sytuacja. W trakcie transportu towaru do Anglii, na jednym z parkingów do naczepy włamało się kilka osób będących prawdopodobnie nielegalnymi imigrantami, i miały one kontakt z przewożonym towarem przez nieokreślony czas. W ramach transportu przewożone były artykuły spożywcze. Wykonane oględziny towaru nie wykazały, iż doszło do jego uszkodzenia ani zanieczyszczenia. Po przekazaniu właścicielowi towaru informacji o włamaniu, ten podjął decyzję o utylizacji towaru.
Czy słusznie postąpił właściciel towaru oraz czy miał do tego prawo?
W mojej ocenie właściciel towaru niestety nie miał innego wyjścia jak podjąć decyzję o utylizacji towaru mimo braku widocznych uszkodzeń towaru czy też choćby jego opakowania. Decydujące znaczenie rozwiązaniu tej kwestii ma Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. Analiza treści przywołanego rozporządzenia prowadzi do wniosku, iż właściciel towaru w okolicznościach zaistniałej sprawy nie miał innego wyjścia niż skierować skażony towar do utylizacji. W szczególności bez znaczenia jest okoliczność czy towar miał bezpośredni kontakt z potencjalnymi źródłami skażenia. Na gruncie tegoż rozporządzenia w posobnej sprawie wypowiedział się również polski sąd wskazując między innymi, że w przypadku stwierdzenia, że z ładunkiem miały kontakt nieupoważnione osoby zaistniały podstawy by sądzić, iż doszło do naruszenia łańcucha dystrybucji, a co za tym idzie integralności produktów i tym samym powstania zagrożenia dla zdrowia i życia konsumentów. Zdaniem Sądu nie było istotne czy środki spożywcze miały kontakt z jakąkolwiek niezidentyfikowaną substancją, ponieważ ww. rozporządzenie nakazuje wycofanie produktów, które przestały się znajdować pod bezpośrednią kontrolą w łańcuchu dystrybucji.
W opisanej powyżej sytuacji w oczywisty sposób doszło do naruszenia łańcucha dystrybucji przez nieupoważnione osoby, a co za tym idzie właściciel towaru był zobowiązany do podjęcia środków koniecznych do zapewnienia zdrowia i życia konsumentów, co w tym przypadku oznaczało niestety konieczność utylizacji towaru.